Povodom informacije da su četiri bebe umrle u Beogradu od velikog kašlja, Ministarstvo zdravlja Srbije preciziralo je da se ti smrtni slučajevi među djecom odnose na period od jeseni 2023. godine, kada su počele respiratorne infekcije.
Inače, ljekari u regiji već mjesecima upozoravaju na pojavu velikog kašlja, bolesti koja ni ne treba da postoji u 21. stoljeću, jer postoji efikasna i bezbedna vakcina koja štiti od ove bolesti, a situacija sada postaje veoma zabrinjavajuća.
Danas smo saznali da su, nažalost, četiri bebe umrle od velikog kašlja na Institutu za majku i dijete u Beogradu, kao i da ljekari primjećuju porast broja djece sa teškom kliničkom slikom.
Veliki kašalj ili hripavac ili pertusis je akutno zarazno oboljenje izazvano bakterijom Bordetella pertussis. Nakon perioda od 7 do 10 dana (najduže 21 dan) od kontakta sa oboljelom osobom, dolazi do pojave prvih simptoma bolesti. U tipičnoj kliničkoj slici velikog kašlja prepoznaju se tri stadijuma oboljenja.
U prvom, kataralnom stadijumu, kako objašnjavaju ljekari, dominantni su simptomi i znaci slični prehladi, koji traju jednu do dvije sedmice:
- kihanje
- curenje iz nosa
- blago povišena tjelesna temperatura ili odsutnost
- njenog porasta
- blag kašalj
U drugom, paroksizmalnom stadijumu, s pojačavanjem simptoma i znakova oboljenja iz prvog stadijuma dolazi do značajnog pogoršanja tegoba u smislu intenziteta i učestalosti kašlja sa paroksizmima, naročito tokom noći.
Trajanje drugog stadijuma infekcije je od jedne do šest sedmica. Između napada kašlja osoba ne mora da odaje utisak da je bolesna.
Treći stadijum bolesti
U posljednjem, rekonvalescentnom stadijumu, koji traje sedmicama i mesecima nakon početka bolesti, postepeno dolazi do povlačenja tegoba i potpunog oporavka oboljelih.
Kako se prenosi veliki kašalj?
Prenošenje se vrši kapljičnim putem, a prosječno vrijeme inkubacije je desetak dana. Oboljele osobe najzaraznije su za svoje okruženje u prve dvije sedmice poslije pojave kašlja. Rjeđe se može prenijeti indirektno preko svježe kontaminiranih predmeta iz okoline oboljele osobe.
Najviše oboljevaju nevakcinisane bebe
Stečeni imunitet nakon preležane bolesti nije trajan (traje od 5-10 godina). Pored toga, ni vakcinom indukovan imunitet ne traje dugo. Iako je Bordetella pertussis prisutna u svim dijelovima sveta, najveće stope incidencije su u zemljama s niskim obuhvatom imunizacije među mlađom djecom (zemlje u razvoju).
U razvijenim zemljama najviše obolijevaju nevakcinisane bebe, a zatim se registruje porast obolijevanja kod tinejdžera. Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, tokom 2018. godine na globalnom nivou oboljelo je više od 150.000 osoba.
Veliki kašalj se liječi propisivanjem antibiotika ako je u pitanju bakterijska infekcija, zatim antitusika i spazmolitika. Lijekovi koji se ponekad koriste za teže forme bolesti jesu kortikosteroidi. Rijetko može postojati potreba za oksigenoterapijom.